Każdego roku, 12 lipca lipca białostoccy esperantyści spotykają się przy ul. Lipowej 31/33, gdzie w domu pod tym numerem mieszkał kiedyś Jakub Szapiro. Dziś chyba każdy białostoczanin, nie tylko esperantysta wie, kim był Szapiro. Był pierwszym prezesem Białostockiego Towarzystwa Esperantystów, dobrym esperantystą, wydawcą pierwszego chyba przewodnika turystycznego oraz dziennikarzem. Publikował swoje teksty w esperanckich pismach ale także współpracował z gazetami w Białymstoku, Łodzi, Warszawie. Jakub Szapiro był też autorem wielu zdjęć Białegostoku. Fotografował znanych ludzi, zwykłych białostoczan i był zawsze tam, gdy się coś interesującego działo. Propagował esperanto i promował Białystok.
Na ścianie budynku przy ul. Lipowej 31/33 znajduje się tablica z napisem: „W tym domu mieszkał w latach 1919 – 1941 wybitny esperantysta, dziennikarz, literat i nauczyciel zamordowany przez niemieckich faszystów 12 lipca 1941 roku Jakub Szapiro”.
Szapiro doczekał się też ulicy w Białymstoku – w granicach osiedli Jaroszówka i Wygoda. Jej uroczyste otwarcie odbyło się w czerwcu 2017 roku. Na początku 2019 roku w Operze i Filharmonii Podlaskiej odbył się uroczysty koncert z okazji 100-letniej rocznicy odzyskania niepodległości przez Białystok. Podczas tej uroczystości wyróżniono dziesięciu najwybitniejszych białostoczan, którzy mieli największy wkład w rozwój miasta w latach 1919 – 2019. Wśród wyróżnionych znalazł się Jakub Szapiro.
12 lipca 1941 r. Jakub Szapiro został rozstrzelany w lesie Pietrasze przez niemieckich faszystów.
W rocznicę śmierci Jakuba Szapiro białostoccy esperantyści złożyli kwiaty pod pamiątkową tablicą.
(fot. Stanisław Dobrowolski)
Białostocki Ośrodek Kultury jest wydawcą książki „Zamenhof w Warszawie”. Promocja odbyła się w niedzielę, 14 kwietnia 2019 r. To był szczególny dzień dla białostoczan i esperantystów. Po złożeniu kwiatów pod pomnikiem Zamenhofa z okazji 102 rocznicy śmierci twórcy esperanta, odsłonięciu w centrum miasta pomnika młodego Zamenhofa i po prelekcji na temat ZEO-j (Zamenhof Esperanto Obiekto) odbyła się w Centrum Zamenhofa premiera książki Romana Dobrzyńskiego „Zamenhof w Warszawie”.
Ludwik Zamenhof, twórca esperanta urodził się w Białymstoku w roku 1859 i swoje dzieciństwo spędził w tym mieście. Do Warszawy wyjechał z rodzicami w roku 1873. Młody Zamenhof chętnie i często spacerował ulicami miasta. Bywał na Siennym Rynku, w centrum, był bacznym obserwatorem miejskiego życia tętniącego różnojęzycznym gwarem.
Ukazał się drugi numer kwartalnika „Tra la Mondo”. „Drugi”, chociaż to pierwszy, bo poprzedni numer czasopisma to wersja próbna, czy jak kto woli – pilot.
Jednym z symboli ruchu esperanckiego jest hymn „La Espero” (Nadzieja). Do słów Ludwika Zamenhofa melodię skomponował Belg Félicien Menu de Ménil.
Ukazał się „zerowy” numer nowego kwartalnika „Tra la Mondo” (Przez świat). Projekt zakłada wydanie czterech numerów czasopisma w roku, z czego trzy po polsku a jeden po esperancku. Esperanckie wydanie „Tra la Mondo” będzie wyborem najlepszych tekstów z polskojęzycznych wersji.